Menu

Inne choroby skórne

Dowiedz się więcej...

Anemia - baza informacji na temat anemii. Przyczyny, typy, objawy oraz leczenie anemii.

Hemoroidy - jakie są główne objawy hemoroidów, do jakiego lekarza się udać, aby walczyć z problemem żylaków odbytu.

Atopowe zapalenie skóry - jak osteopatia wspomaga leczenie

Sinupret i środki ostrożności

Krem na atopowe zapalenie skóry - co wybrać?

Leczenie atopowego zapalenia skóry - Pielęgnacja skóry

Zobacz też: Leczenie miejscowe | Leczenie ogólnoustrojowe

Odpowiednie pielęgnowanie skóry chorego na atopowe zapalenie skóry może w niektórych przypadkach być jedyną i wystarczającą formą leczenia. Prawidłowe zasady pielęgnacji wdraża się natychmiast po postawieniu diagnozy i kontynuuje systematycznie. Założenia pielęgnacyjne koncentrują się na przywracaniu prawidłowej bariery skórnej poprzez usuwanie zanieczyszczeń, nawilżanie i natłuszczanie skóry oraz wzmacnianie jej mechanizmów obronnych.

Właściwe pielęgnowanie skóry jest szczególnie ważne u dzieci, gdyż ich skóra jest bardziej wrażliwa na różne czynniki niż skóra u osób dorosłych. U dzieci słabiej działają mechanizmy ochrony przed drobnoustrojami, czynnikami fizycznymi (np. promienie UV), chemicznymi (np. kosmetyki, środki myjące, zanieczyszczenia) i mechanicznymi. Skóra ma większą powierzchnię w stosunku do masy i łatwiej przepuszcza wodę, w związku z tym jest bardziej wrażliwa na jej utratę. Łatwiej również absorbuje substancje z otoczenia, co może powodować ich kumulację i potęgować szkodliwe działanie. Cienki naskórek jest niewydolny w procesach utrzymywania właściwej temperatury ciała, a niedojrzały ośrodek termoregulacji powoduje nieprawidłową reakcję organizmu na ochłodzenie. Zaburzenia termoregulacji dotyczą głównie wcześniaków, ale mogą występować również u dzieci urodzonych o czasie.

Emolienty

Cienki naskórek i trudniejsze odtworzenie ochronnej warstwy lipidowej powoduje, że dzieci częściej niż dorośli borykają się z nadmierną suchością skóry. W objawowym zwalczaniu suchości skóry wykorzystuje się emolienty, które wzmacniają barierę lipidową, zmniejszają utratę wody, zwiększają elastyczność skóry i redukują uczucie świądu.

Rodzaj emolientu dobiera się zależnie od nasilenia stanów zapalnych, ogólnego stanu skóry, warunków klimatycznych i pory dnia. Powinno się je stosować stale nawet, jeśli nie ma wyraźnych zmian zapalnych. Emolienty zawierające dodatkowo polidokanol skutecznie zmniejszają świąd, mocznik intensywnie nawilżają skórę, a kwas salicylowy działają korzystnie w przewlekłych zmianach rogowaciejących. Działanie emolientów rozpoczyna się na pół godziny po aplikacji preparatu i trwa około czterech godzin, dlatego ważne jest dość częste nakładanie emolientów. Małe dziecko w ciągu tygodnia może wymagać aplikacji około 250 g emolientów.

Zobacz też: Rola emolientów w leczeniu atopowego zapalenia skóry

Kąpiele

Kąpiele w atopowym zapaleniu skóry stanowią ważny element pielęgnacyjny i leczniczy. Łagodzą świąd, przyspieszają gojenie, zwiększają chłonność skóry na preparaty natłuszczające, usuwają czynniki drażniące takie jak zanieczyszczenia i pot. Poleca się zanurzać ciało w letniej wodzie (prysznic jest mniej rekomendowany) co 3-4 dni, przez 15 minut. Korzystnie jest wzbogać wodę do kąpieli w siemię lniane, płatki owsiane lub preparaty odkażające (np. nadmanganian potasu). Po kąpieli konieczna jest aplikacja emolientu. W przypadku złej reakcji skóry na wodę wodociągową można rozważyć przegotowanie wody lub jej filtrowanie, co czasem przynosi bardzo dobre efekty.

Eliminacja czynników zaostrzających

Bardzo istotnym elementem profilaktyki zaostrzeń jest rozpoznawanie i eliminacja swoistych i nieswoistych czynników zaostrzających przebieg choroby. Chorzy powinni unikać noszenia ubrań wykonanych z nieprzepuszczalnych lub drażniących materiałów syntetycznych, wełny, jedwabiu, flaneli. Ubrania powinny być przewiewne, lekkie, bawełniane. Ze względu na drażniące działanie potu należy unikać przegrzewania. Pomieszczenia, w których przebywają chorzy na atopowe zapalenie skóry powinny mieć temperaturę ok. 18-20°C i wilgotność 70-80%. Poleca się unikać gwałtownych zmian temperatury. Ubrania i pościel należy prać w łagodnych, nieperfumowanych środkach piorących i płukać kilka razy bez użycia płynów zmiękczających. Podczas snu należy zadbać o właściwą wilgotność i temperaturę w sypialni. Dzieci powinny mięć krótko obcięte paznokcie, a na noc ręce osłonięte rękawiczkami – chroni się w ten sposób skórę dziecka przed nadmiernym podrapaniem w czasie nocnego nasilenia świądu.

Preparaty do codziennej higieny

W codziennej pielęgnacji skóry dąży się do maksymalnego ograniczenia kontaktu ze zwykłym mydłem i wodą, szczególnie gorącą. Do mycia poleca się używać umiarkowanie ciepłej wody oraz syntetyczne detergenty o pH w granicach 5,5-6,0 w celu ochrony kwaśnego płaszcza skóry.

Leczenie klimatyczne

Dobre efekty u chorych na atopowe zapalenie skóry przynoszą pobyty w miejscowościach podgórskich i nad morzem oraz kąpiele słoneczne i morskie. Zawsze należy pamiętać jednak o unikaniu przegrzewania ciała i nadmiernego pocenia. Po kąpielach w morzu konieczne jest oczyszczenie skóry i aplikacja emolientu. Przeciwwskazaniem do kąpieli morskich są nawet bardzo niewielkie urazy skóry, gdyż nadkażona skóra chorych na AZS bardzo trudno się goi.

Dieta

U dużej części dzieci chorych na AZS obserwuje się występowanie alergii i nietolerancji pokarmowych spotykanych częściej w ciężkiej postaci tej choroby. Objawy kliniczne ustępują wraz z wiekiem, co związane jest z osiąganiem dojrzałości przewodu pokarmowego. U starszych dzieci dochodzi niekiedy do nadwrażliwości na alergeny pokarmowe pochodzenia roślinnego. U chorych noworodków i niemowląt zaleca się jak najdłuższe karmienie mlekiem matki, co ma działanie ochronne na organizm. W razie potrzeby należy wyeliminować z diety matki pokarmy nasilające objawy choroby u dziecka. U starszych dzieci obostrzenia dietetyczne obejmują eliminację z diety składników alergizujących. Ostatnio wiele mówi się o możliwości profilaktyki AZS poprzez wzbogacenie diety kobiet w ciąży i karmiących o probiotyki (Lactobacillus, Bifidobacterium), dzięki czemu zmniejsza się ryzyko wystąpienia choroby u dzieci bez rodzinnego obciążenia atopią.

Zobacz też: Leczenie miejscowe | Leczenie ogólnoustrojowe